مجهول بدون معلوم‏

در زبان عرب چند فعل مجهول وجود دارد که یا معلوم آن استعمال نشده است مثل اغمى علیه بیهوش شد و یا اصل معناى معلوم در آن حفظ نشده است مثل اولع به به او علاقه زیاد پیدا کرد یا به آن چیز یا کار حریص شد یا حریص بود حم تبدار شد غشى علیه غش کرد جن دیوانه شد ا ترى آیا گمان مى‏کنى عنى به باو اهتمام ورزید و...

پرسش و تمرین

‏1 - اصطلاحات زیر را معنى کنید فعل لازم فعل متعدى متعدى بنفسه متعدى بحرف جر جار و مجرور مفعول با واسطه مفعول بى واسطه .

2 - از سوره‏هاى نصر و انشراح براى اصطلاحات فوق مثال بیاورید.

3 -فعل لازم را چگونه مجهول مى‏کنند و چرا .

4 - ماضى و مضارع مجهول افعال زیر را صرف کنید خرج منه دخل فیه سال عنه نظر الیه .

5 - صیغه‏هاى زیر را از ماضى و مضارعهاى مجهول فوق معنى کنید 6. 14 13 7 4 1 امر مجهول مضارعهاى تمرین سابق 4 را صرف کنید و صیغه‏هاى 12 9 6 3 2 از امر مجهولها را معنى کنید .

7 - ضمائر مجهول فعل لازم و کیفیت تخلف جانشین شدن اسم ظاهر از آنها را بیان کنید .

8 - بنظر شما علت آوردن فعل مجهول بجاى معلوم یعنى ذکر نکردن فاعل چه چیزها مى‏تواند باشد .

9 - آیا قواعدى که براى ساختن مجهول گفته شد عمومى است یا مختص به ثلاثى مجرد به چه دلیل .

10 - کیفیت ضمائر معلوم و مجهول عمومى است یا خصوصى چرا

تتمه

انکه در خلال فصلهاى اخیر روشن شد فعل مجهول چه مجهول متعدى بنفسه و چه مجهول متعدى بحرف جر فقط به یک صورت صرف مى‏شود و 14 صیغه دارد و همین طور است فعل معلوم لازم لکن فعل معلوم متعدى چه متعدى بنفسه و چه متعدى به حرف جر براى هر صیغه آن در رابطه با مفعول 14 صیغه متصور است که از ضرب 196 14.14 صورت بدست مى‏آید هر چند تمام این صور مورد استفاده قرار نمى‏گیرد دو جدول زیر صور آنرا در حالتى که مفعول ضمیر متصل باشد نشان مى‏دهد